Skąd się biorą wzdęcia brzucha i nadmierne gazy
Czasami widać nawet gołym okiem, że w brzuchu zbiera się nadmiar gazów. Ich objawem jest nie tylko zwiększenie objętości jamy brzusznej, ale także dolegliwości bólowe. Co jest przyczyną uciążliwych wzdęć i jak odgazować jelita, by poczuć ulgę?
Czym są wzdęcia brzucha?
Najprościej mówiąc, wzdęcia to uczucie nabrzmiałego, wypełnionego brzucha. Co ważne, zwykle są to tylko subiektywne wrażenia. Powodem zazwyczaj jest niedrożność przewodu pokarmowego i zaburzenia czucia trzewnego. Rzadko są one związane z realnym powiększeniem w obrębie jamy brzusznej.
Warto wiedzieć, skąd właściwie biorą się wzdęcia. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być zła dieta, gwałtowne połykanie powietrza lub spożywanie napojów gazowanych. Gdy dolegliwości mają charakter nawrotowy, można podejrzewać, że wywołują je choroby ze strony przewodu pokarmowego.
Sposób, w jaki leczy się wzdęcia, zależy od stopnia ich zaawansowania. Nieprzyjemne objawy mogą być zwalczane m.in. poprzez zmianę nawyków żywieniowych i powolne przeżuwanie.
Co powoduje wzdęcia? Przyczyny nadmiernych gazów
Uczucie pełności i nabrzmiały brzuch mogą pojawiać się przez niekontrolowane zasysanie powietrza ustami. Dzieje się tak np. podczas żucia gumy oraz zbyt szybkiego jedzenia. Przyczyną wzdęć często są również:
- napoje gazowane;
- nietolerancje pokarmowe;
- rzadkie i duże porcje posiłków;
- nieprawidłowe procesy trawienia spowodowane np. chorobą jelita grubego lub trzustki;
- upośledzona eliminacja gazów;
- choroby ośrodkowego układu nerwowego.
Należy pamiętać, że przyczyny wzdęć nie zawsze są groźne. Czasem są to zwyczajnie skutki rozkładu węglowodanów przez bakterie jelitowe lub konsekwencja nieprawidłowych nawyków żywieniowych. Jeśli nie pojawiają się zbyt często, można przejść nad nimi do porządku dziennego.
Jakie są objawy wzdęć?
Warto znać konkretne objawy dolegliwości, by nie pomylić jej z inną przypadłością. W przypadku wzdęć występują:
- nabrzmiały, twardy brzuch;
- uczucie pełności;
- wrażenie tzw. „przelewania się” zawartości żołądka;
- nadmierne oddawanie gazów;
- ból brzucha.
W niektórych przypadkach pacjenci zmagają się też ze zgagą. Co ważne, powyższe symptomy mogą być objawem choroby. Jeżeli występują często i widocznie pogarszają jakość życia, należy zasięgnąć opinii lekarza. Specjalista przeprowadzi dokładny wywiad, a w razie potrzeby również badania, takie jak USG brzucha.
Co pomaga na wzdęty brzuch — sposoby radzenia sobie z uciążliwymi gazami
Już nawet drobne zmiany w codziennej rutynie mogą zredukować wzdęty brzuch. Kluczowe są: prawidłowa dieta, zdrowe nawyki żywieniowe i regularna aktywność fizyczna. Nie można zapominać też o wypuszczaniu gazów. Oto metody zmniejszające dolegliwości wzdęć, które można wprowadzić od zaraz!
Prawidłowa dieta
Zmiana jadłospisu powinna uwzględniać wzbogacenie go o wybrane produkty. Ich skład sprawia, że w jelitach nie tworzą się nadmierne skupiska gazu. Aby likwidować wzdęcia, można jeść np.:
- nabiał: kefiry, maślanki, jogurty;
- otręby pszenne;
- chude mięso;
- sałatę;
- ziemniaki.
Osoby regularnie zmagające się z wrażeniem sytości w jamie brzusznej powinny zrezygnować z tłustych, ciężkostrawnych posiłków. Są one dłużej przetwarzane przez organizm, a ich resztki często pozostają w przewodzie pokarmowym człowieka. Wówczas może dochodzić do nadmiernej fermentacji, która powoduje zwiększone powstawanie gazów. Czego jeszcze warto unikać? W diecie na wzdęty brzuch nie powinny pojawić się:
- rośliny strączkowe;
- niektóre owoce, np. banany, morele, jabłka, śliwki;
- wybrane warzywa: kapusta, brokuły, cebula, szparagi;
- artykuły zawierające ksylitol lub sorbitol;
- ciemne pieczywo.
Istotna będzie również rezygnacja z niektórych przyjemności. Osoby zmagające się z nadmiernym oddawaniem gazów powinny wyeliminować napoje gazowe i gumę do żucia.
Częste uczucie wzdęcia może być spowodowane spożywaniem posiłków, które nie są dobrze przyjmowane przez dany organizm. Zaleca się zatem, by odstawić produkty mleczne na 2-3 tygodnie. Dzięki temu można wykluczyć obecność lub potwierdzić nietolerancji laktozy.
Powolne spożywanie posiłków
Aby wyeliminować wzdęcia brzucha, ważne jest nie tylko to, co się je, ale także w jaki sposób. Jedną z przyczyn tej dolegliwości jest połykanie powietrza. Z tego względu należy spożywać posiłku w spokoju i bez pośpiechu. Najlepiej również unikać jedzenia na stojąco. Zamiast tego warto wygospodarować sobie wolną chwilę i usiąść w zacisznym miejscu.
Krokiem w dobrą stronę jest także rozłożenie posiłków na mniejsze, ale częstsze porcje. Optymalnym podziałem będzie wprowadzenie 3-5 potraw dziennie, w zależności od zapotrzebowania.
Regularny ruch i aktywność fizyczna
Popularne stwierdzenie: „ruch to zdrowie” okazuje się prawdziwe również wtedy, gdy pojawiają się wzdęcia. Powiększenie obwodu brzucha spowodowane nadmiarem gazów w przewodzie pokarmowym może być minimalizowane poprzez ruch. Umiarkowana aktywność fizyczna pomaga w redukcji nieprzyjemnych symptomów i pobudza układ trawienny do pracy.
Dodatkowo nie trzeba zaczynać od zaawansowanych sportów. Codzienny spacer, jazda na rowerze czy krótki jogging również zaliczają się do listy sposobów, jak odgazować jelita.
Spożywanie odpowiedniej ilości płynów
Przyjmowanie zalecanej dawki płynów jest wsparciem dla układu trawiennego. W przypadku wzdęć w obrębie jamy brzusznej sugeruje się spożywanie ok. 2-2.5 l napojów dziennie. Ważne jest, by stronić od produktów gazowanych. Zamiast tego lepiej sięgnąć po wodę lub herbatki ziołowe poprawiające motorykę jelit.
Suplementy diety w walce ze wzdętym brzuchem
Przyczyną gazów i wzdętego żołądka mogą być zaburzenia trawienia. Ulgę mogą przynieść wówczas suplementy diety z enzymami. Takie produkty należy stosować jedynie jako wsparcie przy diecie, nie zaś jej substytut. Połączenie zdrowego jadłospisu i odpowiednich preparatów to ścieżka, dzięki której można złagodzić uciążliwe wzdęcia w jamie brzusznej.
Kiedy może być potrzebna interwencja specjalisty?
Uczucie tzw. „balona w brzuchu” może od czasu do czasu spotkać każdego. Ulgę przy sporadycznych dolegliwościach przynoszą zmiany żywieniowe, suplementy diety oraz aktywność fizyczna. Gdy jednak pojawiają się przewlekłe, bolesne wzdęcia i nabrzmiały, twardy brzuch, należy zasięgnąć opinii specjalisty. Mogą być to symptomy nieprawidłowości w jelicie grubym, jelicie cienkim lub innych narządach wewnętrznych.
Uczucie tzw. „balona w brzuchu” może od czasu do czasu spotkać każdego. Ulgę przy sporadycznych dolegliwościach przynoszą zmiany żywieniowe, suplementy diety oraz aktywność fizyczna. Gdy jednak pojawiają się przewlekłe, bolesne wzdęcia i nabrzmiały, twardy brzuch, należy zasięgnąć opinii specjalisty. Mogą być to symptomy nieprawidłowości w jelicie grubym, jelicie cienkim lub innych narządach wewnętrznych.
Bibliografia:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17029608/
- Physical activity and intestinal gas clearance in patients with bloating; Digestive System Research Unit, University Hospital Vall d’Hebron, Autonomous University of Barcelona, Barcelona, Spain; Albert Villoria 1, Jordi Serra, Fernando Azpiroz, Juan-R Malagelada.
- Publication #155 compiled by William F. Norton, Publications Editor, International Foundation for Functional Gastrointestinal Disorders, Milwaukee, WI.
- https://www.nhs.uk/conditions/flatulence/
Udostępnij: